Migratie en Nederlands leefgebied

De kwaliteit van het leefgebied van paling, de Europese delta, vormt een zeer belangrijke factor in het welslagen van een duurzame en beheersbare palingstand. De Stichting DUPAN maakt zich sterk voor een goed beheer van het Nederlandse leefgebied. Zij overlegt daarvoor met de overheid en met marktparijen over sluisbeheer, gemalen en andere barrieres en factoren die van invloed zijn op de leef- en migratiemogelijkheden voor paling. In dit gedeelte van het informatiecentrum vindt u artikelen over de migratie van paling en haar leefgebied in de Nederlandse binnenwateren.


Hoe komt paling veilig langs een groot gemaal?

Den Helder – Zaterdag 14 mei 2011 zet het hoogheemraadschap de deuren van gemaal De Helsdeur in Den Helder open voor publiek. Iedereen kan dan komen kijken hoe vissen veilig langs een groot gemaal kunnen komen.

Gemaal De Helsdeur is een van de vele gemalen die zorgen voor onze veiligheid. Evenals de vele sluizen en stuwen in ons land. Van levensbelang voor de inwoners, maar voor vissen vaak gevaarlijke en onneembare barrières. Wij laten bij De Helsdeur zien hoe met speciale voorziening aan het gemaal ook aan vissen veiligheid wordt geboden.

Veel vissen zwemmen van het ene naar het andere water en van zout naar zoet water. Dit doen ze om zich te kunnen voortplanten, te groeien of te overwinteren. In heel Europa hebben vele vissoorten het moeilijk, omdat ze niet of slecht in staat zijn van het ene naar het andere leefgebied te kunnen komen. Met bijvoorbeeld de aanleg van vispassages proberen wij dit in ons beheergebied te verbeteren. Ook worden door het hele gebied natuurvriendelijke oevers ingericht en draagt baggeren bij aan gezond water voor de vissen.


Voortplanting paling in Sargassozee

De aal is een bedreigde diersoort in Nederland. In de Noord-Hollandse polders wordt de aal na een jaar of 10 volwassen en wil dan naar de Sargassozee (een langwerpige regio in het noorden van de Atlantische Oceaan) om zich voort te planten. Een stekelbaars moet juist naar zee om flink te groeien, maar plant zich voort in zoet water, in de polder.

Om ervoor te zorgen dat dit kan, zijn in gemaal De Helsdeur in Den Helder maatregelen genomen. In één van de spuikokers zijn ‘brievenbussen’ aangebracht waardoor de vissen bij gelijk tij naar binnen zwemmen. De komende jaren worden circa 55 migratieknelpunten opgelost. Hoewel de aanpak hierbij vooral gericht is op aal (paling), stekelbaars en spiering, profiteren ook de andere vissoorten mee.


Migratiemogelijkheden voor aal door Nederland

In opdracht van Rijkswaterstaat is door Deltares onderzoek gedaan naar de knelpunten en migratievoorzieningen op de migratieroutes voor aal naar de belangrijke leefgebieden in Nederland

De Aal komt in nagenoeg al het Nederlandse binnenwater voor. Zodoende zijn er duizenden barrières, die de Aal belemmeren tijdens de migratie van en naar de leefgebieden. De huidige studie geeft een overzicht van belangrijke leefgebieden en migratieroutes voor de Aal in Nederland. Verder zijn een groot aantal migratieknelpunten geïdentificeerd die zich bevinden in de waterlichamen van de Kaderrichtlijn Water. Daarbij is een landelijke prioritering gemaakt van de ruwweg 30 voor Aal belangrijkste migratieknelpunten (gemalen, stuwen, sluizen en waterkrachtcentrales).

Bekijk het onderzoek hier