9 Juni 2020
De 10 geboden van DUPAN: deel 3 van 10
DUPAN bestaat dit jaar 10 jaar. In het kader daarvan kijkt DUPAN terug op 10 jaar samenwerking; in Nederland, in Europa, door de overheid, wetenschap, natuurorganisaties en de sector. 10 jaar waarin de wereld rondom paling veranderde van ‘onwetend’ naar ‘bewust’ en waarin met vereende krachten veel werd bereikt.
De EU-Aalverordening No 1100/2007 2007 werd in 2009 ingesteld voor de bescherming, het herstel en het duurzaam gebruik van de Europese aalstand. Maar hoe pakt dit nou eigenlijk uit? De wetenschap is er duidelijk over: beter dan de resultaten die er internationaal zijn geboekt, hadden we niet kunnen verwachten. “Maar,” zeggen critici, “die 40% uitrek van volwassen schieraal is toch nog niet gehaald?” Nee, dat klopt. Het behalen van de 40% was echter niet het doel van deze periode, maar een uiteindelijk te behalen doel. Een doel dat – om biologische redenen – onmogelijk op kortere termijn is te behalen. Dat duurt zeker een mensenleven. Of zoals palingwetenschapper Dr. W. Dekker zegt: “Dat maak ik in mijn leven niet meer mee, maar mijn kleinkinderen wel.”
Wat is er internationaal dan bereikt?
Vóór 2007 – voordat de palingverordening werd aangenomen – stond de palingstand er heel slecht voor, zonder dat iemand zich daar druk om maakte. De goedkeuring van de Aalverordening heeft daar verandering in gebracht: meer bewustzijn, de ontwikkeling van nationale beheerplannen, wijdverbreide beschermingsmaatregelen en een palingsector die zichzelf opnieuw uitvond.
De collectieve actie in heel Europa, onder regie van de Aalverordening, heeft tot succes geleid. De opwaartse trend in de aankomst van jonge paling aan de kusten – na tientallen jaren van neergang – geeft aan dat goed beschermingsbeleid het verschil kan maken. Wat blijkt; complexe problemen – zoals die van paling – kunnen worden teruggedraaid, zelfs als dat probleem zich over 22 lidstaten uitstrekt.
De EU Commissie concludeert “de status van de aal blijft kritiek “. Dat komt wellicht voort uit de vastberadenheid om niet tornen aan het huidige beschermingsniveau, zolang er nog ruimte voor verbetering is. De conclusie combineert in wezen de langetermijn doelstelling (herstel tot 40% van de ongerepte biomassa), met de huidige middelen om dit te bereiken; adequate bescherming, onder goed internationaal bestuur, zoals bereikt door de Aalverordening. Het is dan ook goed mogelijk om de uitvoering van de Aalverordening in heel Europa verder te verbeteren en nog effectiever te laten zijn. Daarvoor zijn verdere ambitie en concrete actie nodig, vooral, zo concludeert de Commissie, met name door betere invoering van niet-visserij gerelateerde maatregelen in veel lidstaten. Als het om visserij gaat, moeten we er juist door ketentransparantie en certificering voor zorgen dat de illegale visserij – een factor 20 (!) groter dan de legale visserij – wordt uitgebannen. Als we dat bereiken, zal de palingstand dus niet van de ene op de andere dag terug zijn op het historische niveau, maar mag je aannemen dat de stijgende lijn in de komst van jonge palingen aanhoudt, en wordt toekomstige ideaalbeeld wellicht eerder bereikt dan mag worden verwacht.
Lees ook: