Het oktobernummer van het DUPAN JournAAL is verschenen. Deze uitgave is een special over het in september gestarte project "Paling Over De Dijk" Met dit project worden op 25 locaties in Nederland vele duizenden gelachtsrijpe palingen veilig langs de pompen van gemalen en over de dijken naar zee geholpen. Klik hier voor de special. 

Op 18 september is in de Hoekse Waard bij gemaal De Eendragt de officiële starthandeling verricht voor het project Paling Over De Dijk. Met dit project worden op 25 locaties verspreid over Nederland volwassen palingen veilig over de dijk gezet. Dat is nodig omdat palingen zich in de oceaan voortplanten, maar de kust zelfstandig niet of nauwelijks kunnen bereiken. Beroepsvissers en sportvissers steken daarom de handen uit de mouwen om de palingen op weg te helpen. Hiermee wordt de door dammen, dijken, gemalen en waterkrachtcentrales onderbroken levenscyclus van de paling weer hersteld.

Beroepsvisser Aart van der Waal van de Combinatie van Beroepsvissers ving met zijn fuiken, in het bijzijn van controleurs Arie de Rooij en Kees van Veldhoven van Sportvisserij Zuidwest Nederland, de enorme, vuistdikke palingen vlak voor de pompen van het gemaal weg en liet deze daarna meteen weer vrij in het Haringvliet. Vanuit het Haringvliet kunnen de palingen ontsnappen naar zee. Tot eind november gebeurt dit een aantal keren per week bij 24 gemalen en een waterkrachtcentrale verspreid over Nederland. Daardoor kunnen tienduizenden palingen tijdens het trekseizoen de waterbarrières overwinnen en naar open zee ontsnappen om voor nageslacht zorgen. Een volwassen paling kan wel tussen een en vier miljoen eieren produceren, waaruit dan weer jonge palingen voortkomen. Op die manier kan er uiteindelijk weer meer jonge paling aan onze kust komen.

De gezamenlijke gebruikers en beheerders van ons binnenwater (beroepsvissers, sportvissers, en waterschappen) zijn bezorgd over de lage palingstand in de binnenwateren van Nederland. Zolang de waterbarrières niet zijn aangepast en paling er niet zelfstandig langs kan, wordt met het project Paling Over De Dijk een belangrijke bijdrage geleverd aan het herstel van de paling als soort. Paling Over De Dijk is een aanvullende maatregel op de Europese aalverordening en het Nederlands aalbeheerplan. Het project is een initiatief van Stichting DUPAN en heeft veel steun in Brussel en bij de landelijke politiek.
 

Albert Vermuhe en Alex Koelewijn helpen de eerste palingen over de dijk

Projectfinanciering
De vissers worden per uur betaald vanuit het Duurzaam Paling Fonds. DUPAN verkreeg een aanvullende financiering voor dit project door middel van subsidie. De verleende subsidie valt onder de Collectieve acties in de visketen en is voor de helft afkomstig uit het Nederlandse Operationeel Programma “Perspectief voor een duurzame visserij” en voor de helft uit het Europees Visserij Fonds.

Samenwerkende organisaties
In dit project werkt de Stichting DUPAN samen met Vereniging Kust & Zee. Vanuit de Combinatie van Beroepsvissers werken mee: Friese Bond van Binnenvissers en de Federatie van Beroepsvissers Zuidwest Nederland. Vanuit de sportvisserij werken mee: Sportvisserij Fryslân, Sportvisserij Midwest Nederland, Sportvisserij Zuidwest Nederland, Hengelsportfederatie Midden Nederland. Vanuit de waterschappen werken mee: Wetterskip Fryslân, , Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Waternet, Waterschap Hollandse Delta, en Waterschap Scheldestromen. Bij de WKC wordt samengewerkt met Rijkswaterstaat en NUON. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van EZ en het Europees Visserijfonds. Het project wordt gecoördineerd door Stichting DUPAN. 

Stichting DUPAN werd met het Duurzaam Paling Fonds genomineerd voor Wakker Dier's Liegebeest. Vanwege de drukke werkzaamheden rondom Paling Over De Dijk, het grootschalige project dat tienduizenden schieralen ongeschonden op weg naar de paaigronden in de Sargassozee helpt en dat in volle gang is, kon het DUPAN-bestuur niet in de Vara's Kassa-studio aanwezig zijn, waar de winnaar bekend werd gemaakt. DUPAN gaf een schriftelijke reactie op de verkiezingen. Hieronder de letterlijke tekst.

"Wakker Dier is slecht voorgelicht. Onze Stichting zet met steun van Europa, Den Haag en het Duurzaam Paling Fonds jaarlijks vele miljoenen palingen uit in Nederland. Daarmee hebben wij een groot draagvlak voor onze duurzaamheidsaanpak. Paling eten mag gewoon. De keuze voor de consument is met of zonder bijdrage aan Duurzaam Paling Fonds."

Zie hier ook de reactie van DUPAN op de nominatie voor de prijs vanvorige week.

Alex Koelewijn

Voorzitter Stichting DUPAN

Dat paling volgens Wakker Dier bijna is uitgestorven mag een flagrante leugen worden genoemd. Paling is een Europese vis die gequoteerd mag worden gevist voor aquacultuur. De vangst op wilde, volwassen paling is aan dezelfde strenge Europese regelgeving gebonden. Als aanvullende maatregel is op initiatief van de Nederlandse sector het Duurzaam Paling Fonds opgericht. Het geld in dit fonds wordt besteed aan onderzoek naar duurzaam beheer en aan vele uitzetprojecten van miljoenen palingen in Nederland. Uitvoerig bewijs daarvan staat op www.dupan.nl. Wakker Dier had beter Slapend Dier kunnen heten… Of is zij zelf Liegebeest van 2013?

N.B. Al eerder, in 2011, werd het Duurzaam Paling Fonds aangevallen door een actiegroepering. Toen was het GreenPeace die het Duurzaam Paling Fonds voor de Reclame Code Commissie bracht. Hun claim werd afgewezen, omdat deze net als nu bij de onsympathieke verkiezingsactie van Wakker Dier alle grond mist. Het volledige vonnis staat op www.dupan.nl. Stichting DUPAN betreurt de houding van deze partijen. Zonder in overleg te treden met de sector, over welke maatregelen het meest effectief zijn voor de toekomst van de paling, verspreiden zij een ongenuanceerde, oneigenlijke berichtgeving. De machtige marketingmachines van grote natuur- en milieuorganisaties zoals Wakker Dier, richten onterecht hun pijlen op een sector die, met steun van overheid, wetenschappelijke inzichten en het publiek (alle op zowel Nederlands als Europees niveau), zeer actief de weg naar duurzaamheid bewandelt en daarop inmiddels bewezen succesvol is.

Stichting DUPAN is er van overtuigd dat samenwerking de beste oplossing is voor een uiteindelijke, duurzame palingvisserij en -kwekerij. Migratieoplossingen zoals vispassages voor paling bij alle belangrijke kustbarrières, poldergemalen en waterkrachtcentrales, kunnen er alleen komen als de grote natuur- en milieuorganisaties. waterbeheerders, overheden, wetenschap en de sector hun krachten bundelen. Niets doen is geen optie voor DUPAN.

In het Zwarte Meer en het Zwarte Water en Vecht bij Genemuiden zijn vrijdag 17 mei 110.000 pootaaltjes uitgezet. Dit was de laatste fase van het uitzetproject in het  kader van het programma ‘Perspectief voor een duurzame visserij’. De meren aan de Zuid- en Oostzijde van Flevoland zijn door Imares (Universiteit Wageningen) aangewezen als goed opgroeigebied voor paling. De pootaal werd verdeeld over de kotters van twee visserijbedrijven: de GM 57 van de heren Timmerman voor het Zwartemeer en de GM 18 van Bert Bekendam voor het Zwartewater en Vecht. 

Kijk in het DUPAN Journaal van mei 2013 voor een fotoverslag

DOKKUM – Op donderdag 23 mei zetten wethouder Pytsje de Graaf  van de gemeente Dongeradeel, Aaltje Rispens bestuurslid van Wetterskip Fryslân en Jon Visser, voorzitter van de Friese Bond van Binnenvissers de eerste pootaal uit in de Súd Ie.  Volgens Jon Visser past de uitzet van jonge paling goed bij de ambities van de bond. ‘Wij willen verantwoord vissen en dus zorgen we ook goed voor de paling.’ 

De vissector heeft donderdag 18 april  twee miljoen glasaaltjes uitgezet in de Zuidelijke Randmeren en het Gooi- en Eemmeer. Hiermee wordt bijgedragen aan het herstel van de palingstand in Nederland.

De palingsector zet zich samen met de Nederlandse en Europese overheid in voor het herstel van de palingstand in Nederland. De twee miljoen jonge palingen, ongeveer 630 kg, werden uitgezet door beroepsvissers. Gerard Heimesen deed dit vanuit Spakenburg, Jan Wormsbecher vanuit Almere en Henk Timmer vanuit Zeewolde. 

De uitgezette jonge paling groeit in de Randmeren op in een gezonde omgeving. Wanneer ze uiteindelijk volwassen palingen (de zogenaamde schieralen) zijn geworden – kunnen ze van daaruit vrij uitzwemmen naar de Sargasso Zee om voor nageslacht te zorgen.

Voor het herstel van de palingstand door het uitzetten van jonge paling, heeft de Nederlandse overheid een bedrag van 1,5 miljoen euro gereserveerd. In de periode van 2010 – 2013 werd jaarlijks
€ 375.000 beschikbaar gesteld.

Voor een gezonde palingstand zijn de meest effectieve beheermaatregelen noodzakelijk. Uitzet van glasaal is er daar een voorbeeld van, net als de uitzet van pootaal (in kwekerijen opgegroeide paling) en het naar zee terugbrengen van schieraal (Paling Over De Dijk). "Paling kan zichzelf niet redden. We hebben de kust zo goed beschermd, dat jonge paling Nederland nauwelijks in kan en volwassen paling kan er niet meer uit. Daarom helpt de vissector deze palingen", aldus Henk Horsman, secretaris van het Productschap Vis. “Volgende maand wordt als laatste fase van dit vierjarige project nog een grote hoeveelheid pootaal uitgezet vanuit Harderwijk”.
 
De glasaal die uitgezet wordt is afkomstig van een gecertificeerde visserij in de monding van de rivier de Severn in Zuid-Engeland. 

Het uitzetten wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van EL&I in het kader van het Nederlandse Operationeel Programma ‘Perspectief voor een duurzame visserij’. Het project wordt medegefinancierd uit het Europees Visserijfonds en wordt gecoördineerd door het Productschap Vis. In dit project wordt intensief samengewerkt met de stichting DUPAN. Vanuit haar Duurzaam Paling Fonds investeert de stichting in de uitzet van paling in Nederland, het over de dijk helpen van paling en gericht wetenschappelijk onderzoek. In mei staan diverse uitzetprojecten van pootaal gepland. In september start het grootschalige project Paling Over De Dijk, waarbij volwassen paling over de visonvriendelijke barrières naar zee wordt gezet

Vandaag ontvingen 14 Nederlandse palinghandelaren en 5 palingkwekers in Volendam het Sustainable Eel Chain of Custody-certificaat. Zij kregen deze certificering na een strenge audit van het onafhankelijke, Britse certificeringsbureau MacAlister Elliott and Partners (MEP). De gecertificeerde bedrijven zijn alle aangesloten bij NEVEVI of NeVePaling, Stichting DUPAN heeft de certificering gecoördineerd.

Met deze certificering zijn de Nederlandse bedrijven voorbereid op de toekomst, waarin deChain of Custody het palingproduct tot aan de bron (de glasaal of in het wilde gevangen, volwassen paling) traceerbaar maakt. MEP werkt op dit moment hard aan certificering van alle glasaalvisserij in Europa.

De regels voor de CoC-certificering zijn door de Sustainable Eel Group (SEG) in Engeland opgesteld. SEG bestaat uit gerenommeerde palingwetenschappers en milieuorganisaties, zoals Environment Agency en Association of Rivers Trust. SEG is vertegenwoordigd in vrijwel alle Europese landen waar paling voorkomt. De CoC-certificering stelt voor palingkweek en palingverwerking strenge regels aan onder andere traceerbaarheid en de bedrijfsvoering.

Voor de glasaalvisserij ontwikkelde SEG de Sustainable Eel Standard. Door glasaal te vissen volgens deze standaard, worden sterfte en bijvangsten sterk gereduceerd. Daarnaast stelt de standaard eisen aan de palingpopulatie in het vangstgebied. Een certificering voor andere palingvisserijen is op dit moment in ontwikkeling.

Strenge criteria

Paling past niet binnen de criteria van de bekende standaarden voor visserij. Die richten zich voornamelijk op soorten die in zee leven. En paling brengt een groot deel van zijn leven in zoetwater door. Bovendien is het bepalen van het aanwezige bestand technisch onmogelijk, omdat paling met een kwart van de aarde, een onmetelijk groot leefgebied heeft. Daarom heeft SEG de Sustainable Eel Standard ontwikkeld. De criteria in de SES voldoen volledig aan het Europees Aal Herstelplan en gaan op een aantal punten zelfs verder. De methodiek is vergelijkbaar met die van andre standaarden.

Vrijwel gehele handel gecertificeerd

De Stichting DUPAN heeft in 2011 met SEG afspraken gemaakt om alle leden van de Nederlandse Vereniging van Palinghandelaren (NeVePaling) te laten certificeren. Met de nu gecertificeerde bedrijven voldoen 17 van de 19 Nederlandse palinghandels- en verwerkingsbedrijven aan de Sustainable Eel Standard. De twee overgebleven handelaren zijn niet bij NeVePaling aangesloten. 

Trotse palinghandelaren/verwerkers en -kwekers met hun zojuist ontvangen certificaten, bij Smit-Bokkum, Volendam. Zittend van rechts, David Bunt, voorzitter certificeringscommissie. Links naast hem, Andrew Kerr, voorzitter SEG.

De Stichting DUPAN (Duurzame Palingsector Nederland) heeft een belangrijke bijdrage gekregen van het Ministerie van EL&I en het Europees Visserij Fonds (EVF). Zij ontvangt rond de 240.000 euro voor de uitbreiding van het succesvolle programma ‘Paling Over De Dijk’,. Met dit project worden dit najaar vele duizenden volwassen palingen uitgezet naar zee.

Volwassen palingen trekken vanuit het Nederlandse zoete binnenwater in het najaar naar zee, om zich voort te planten in de oceaan. Ze bereiken de kust echter niet zonder hulp, want veel trekroutes worden geblokkeerd door barrières. Met ‘Paling Over De Dijk’ zetten beroepsvissers de palingen ongeschonden over deze barrières heen. Vooral bij de pompen van gemalen. De kans dat een paling wordt beschadigd of gedood is bij deze gevaarlijke hindernissen het grootst. ‘Paling Over De Dijk’ wordt van september tot en met november uitgevoerd op zeker 20 belangrijke trekroutes. Daardoor kunnen vele duizenden volwassen palingen zich voort gaan planten en bijdragen aan de groei van de palingstand in Europa.

In 2012 werd het programma ‘Paling Over De Dijk’ in drie provincies uitgevoerd waarbij zo’n 7.000 palingen voor de gemalen werden opgevist en erachter weer uitgezet op open trekroutes naar zee. Met de nu verkregen subsidie kan dit aantal mogelijk verdubbelen.

DUPAN vroeg de subsidie aan met medewerking van Vereniging Kust & Zee, de natuurorganisatie voor duurzaam gebruik en beheer van kusten en zeeën. In het project, dat plaats gaat vinden van september tot en met november 2013, wordt nauw samengewerkt met de wetenschappers van IMARES (Wageningen Universiteit), beroeps- en sportvissers, waterbeheerders, provincies en gespecialiseerde adviesbureaus.

Alex Koelewijn, voorzitter van DUPAN toont zich zeer verheugd: “onze stichting is blij dat de overheid de palingstand wil stimuleren en daar een forse steen aan bijdraagt. Het stelt onze sector in staat om vele duizenden palingen te helpen. Elk van die palingen kan wel tot 4 miljoen jongen produceren. Wij verwachten dan ook een impuls aan de groei van de palingstand in Europa, zeker als dit project in alle landen van Europa navolging krijgt”.

De verleende subsidie valt onder de Collectieve acties visketen en is voor de helft afkomstig uit het Nederlandse Operationeel Programma “Perspectief voor een duurzame visserij” en voor de helft uit het Europees Visserij Fonds.

Artikel uit VisMagazine, Vis Special 1, februari 2013 met een pleidooi van Andrew Kerr, voorzitter van Sustainable Eel Group. Hij pleit voor Europese uitrol van het succesvolle Nederlandse pilot-project Paling Over De Dijk dat eind 2012 werd afgerond. Bekijk het artikel hier.